کمال گرایی در کودکان چیست و چه علائمی دارد؟ کمال گرایی خصلتی است که در آن افراد برای خود استانداردهای بسیار بالایی تعیین می‌کنند. آنها برای طی کردن هر مسیر بهترین اهداف را در نظر می‌گیرند و به زبان ساده‌تر هرگز به کم قانع نیستند. کودکانی که دچار کمال گرایی هستند اغلب به دو شیوه این خصلت خود را بروز می‌دهند؛ برخی با جبران افراطی به شدت برای دستیابی به استانداردهای خود تلاش می‌کنند و در مقابل برخی دیگر امیدی به رسیدن به معیارهای خود نداشته و همین مسئله باعث روحیه پایین و تلاش کم در آنها می‌شود. با آگاهی از پیامدهای کمال‌گرایی افراطی در کودکان و راه‌های درمان آن می‌توانید گامی در جهت بهبود این ویژگی فرزند خود بردارید.
منبع: کمال گرایی در کودکان
کمال گرایی خصلتی است که باعث می‌شود افراد در زندگی همواره معیارها و استانداردهای بسیار بالایی برای خود وضع کنند. بچه‌هایی که دچار کمال گرایی افراطی هستند در هیچ زمینه‌ای به کم قانع نمی‌شوند. آنها در جنبه‌های مختلف نظیر درس یا بازی دوست دارند همیشه بهترین باشند و نسبت به همسالان خود عملکرد بالاتری را نشان دهند. کمال گرایی اغلب باعث می‌شود که افراد به دو شیوه متفاوت رفتار نمایند. به صورتی که برخی با جبران افراطی به شدت برای رسیدن به خواسته‌های خود تلاش می‌کنند.
در مقابل برخی دیگر احساس می‌کنند که هرگز تلاش‌هایشان برای رسیدن به کمال دلخواه کافی نیست. همین مسئله باعث می‌شود که ناامید شده و هرگز قدم مناسبی برای اهداف خود برندارند. در این شرایط والدین فکر می‌کنند که فرزندشان از انگیزه کافی برای انجام کارهای مختلف برخوردار نیست یا افسرده به نظر می‌رسد. در این شرایط برای ارزیابی دقیق وضعیت روانشناختی کودک لازم است که به یک روانشناس متخصص مراجعه نمایید. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
متخصصان بر این باورند که برخورداری از خصلت کمال گرایی یک علت واحد ندارد بلکه این مسئله از تعامل فاکتورهای زیستی و محیطی مختلف نشات می‌گیرد. برای مثال در بسیاری از موارد کودکان کمال گرایی را از طریق یادگیری مشاهده‌ای از والدین خود یاد می‌گیرند.
در حقیقت اگر پدر و مادر، افرادی کمال گرا باشند، بچه‌هایشان بیش از سایرین احتمال دارد که آنها را الگو قرار داده و در نتیجه خود نیز کمال گرایی افراطی را بروز دهند. از جمله دیگر عواملی که در این مسئله نقش دارند می‌توان به عوامل ژنتیکی، سبک تربیتی والدین، مشروط کردن عشق ورزی به کودک به دلیل دستاوردهای او، پاداش دادن بیش از حد معلمان و ستایش افراطی دستاوردهای کودک اشاره کرد.
بر اساس یافته‌های پژوهشگران در حوزه روانشناسی، کمال گرایی افراطی در کودکان می‌تواند زمینه آسیب دیدن در سایر ابعاد را نیز فراهم کند. از همین رو لازم است که به موقع مورد توجه قرار گرفته و درمان شود. از جمله آسیب‌های رایجی که اغلب در پی کمال گرایی افراطی کودکان بروز می‌یابند، می‌توان به تجربه اضطراب شدید، افت عملکرد، دچار شدن به وسواس‌های فکری، سردردهای میگرنی، افسردگی و بالا رفتن نرخ خودکشی اشاره کرد.
هم چنین کمال گرایی در فرایند طبیعی رشد روانی و اجتماعی کودکان تاثیر می‌گذارد و می‌تواند روابط بین فردی این بچه‌ها را با آشوب مواجه نماید. مراجعه به یک روانشناس کودک به شما کمک می‌کند تا پیامدهای ناشی از کمال گرایی را بهبود ببخشید و از بروز مشکلات جدی‌تر در آینده نیز پیشگیری نمایید. برای کسب اطلاعات در زمینه روانشناسی کودک کلیک کنید.
والدین در بهبود روحیه کمال گرایی در کودکان نقش بسزایی ایفا می‌کنند. از همین رو رعایت کردن برخی توصیه‌های روانشناسی تا حد زیادی می‌تواند کمک کننده باشد. در ادامه به چند مورد از مهمترین آنها اشاره کرده‌ایم:
والدین همواره باید محبتی بی قید و شرط را به فرزند خود ابراز کنند. در حقیقت اگر رفتار ناپسندی از فرزندتان سر زد، باید تنها آن رفتار خاص را هدف قرار دهید. به کودک بگویید این کار شما را ناراحت کرده و لازم است این رفتار تغییر کند. اما هرگز نباید از جملاتی نظیر “من دیگر مادر تو نیستم” یا “چون این کار را کردی دیگر دوستت ندارم” استفاده کنید. این جملات به طور غیر مستقیم به فرزندتان نشان می‌دهد که ارزشمندی او به عملکردش بستگی دارد و اگر نتواند به اندازه کافی خوب باشد شما نه تنها او را نمی‌پذیرید بلکه ممکن است از محبت کردن به او نیز دست بکشید.
این موضوع در نهایت اضطراب زیادی را در کودک بر می‌انگیزد و باعث شکل گیری روحیه کمال گرایی در او می‌شود. به همین خاطر همواره به فرزندتان خاطر نشان کنید که با وجود این که انتظار دارید او بچه خوبی باشد و عملکرد مناسبی در زمینه‌های مختلف زندگی به دست بیاورد، اما در هر صورت شما به عنوان والدین او همیشه دوستش دارید و هیچ چیز باعث نمی‌شود که او را تنها بگذارید.
یکی از عواملی که می‌تواند کمال گرایی در کودکان را تشدید کند مقایسه‌های والدین است. در نظر داشته باشید که تنها فرزندتان را با خودش مقایسه کنید و عملکرد زمان حال او را نسبت به گذشته بسنجید. این موضوع را بپذیرید که هر بچه‌ای روحیه و شرایط منحصر به فرد خود را دارد و مقایسه کردن افراد با زمینه‌های خانوادگی و استعدادهای ذاتی متفاوت، از اساس کار نادرستی محسوب می‌شود.
کلماتی که در توصیف کودک به کار می‌برید تاثیر بسزایی در روحیه فرزندتان ایفا می‌کند. برای مثال استفاده از واژه‌هایی نظیر “کامل” و ” بهترین” می‌تواند در شکل گیری روحیه کمال گرایی افراطی تاثیر بسزایی داشته باشد. بهتر است همواره روی این موضوع تاکید کنید که هیچ انسانی کامل نیست و همه آدم‌ها گاهی اوقات دچار نقص یا اشتباه می‌شوند. مهم این است که اشتباهات درس بگیریم و در قدم‌های بعدی سعی کنیم عملکرد رو به جلویی داشته باشیم.
برخی از پدر و مادرها دائما فرزند خود را در یک میدان رقابت گیر می‌اندازند. آنها همیشه انتظار دارند کودک بهترین باشد و با جملاتی نظیر اینکه تو هرگز شکست نمی‌خوری یا تو همیشه برنده هستی او را تشویق می‌کنند. این مسئله باعث می‌شود که فرزندتان هرگز انتظار هیچ شکستی را نداشته باشد و در نتیجه هنگام مواجهه با کوچک‌ترین مشکلی احساس کند از پا در آمده است یا قضاوت بسیار بدی در مورد خود انجام دهد.
بهتر است در عین حال که فرزندتان را برای پیشرفت تشویق می‌کنید، به او توضیح دهید که در زندگی همواره به دلایل مختلف شکست‌هایی نیز اتفاق می‌افتند. اگر از قبل برای آنها آماده باشد، می‌تواند راحت‌تر از آنها عبور کرده و در نهایت به موفقیت دلخواه دست یابد.
در بسیاری از مواقع کمال گرایی در کودکان از سنین مدرسه و تحت تاثیر معلمان و جو کلاس بروز می‌یابد. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که همواره با کادر آموزشی مدرسه در تماس باشید و کیفیت تدریس و سبک تربیتی آنها را مورد ارزیابی قرار دهید. قرار گرفتن در کلاس‌هایی که بیش از حد به رقابت اهمیت می‌دهند یا افراد به خاطر کوچک‌ترین اشتباهی به شدت تنبیه و تحقیر می‌شوند، در شکل گیری روحیه کمال گرایی نقش بسیاری ایفا می‌کند. برای کسب اطلاعات در زمینه آموزش پدر و مادر کلیک کنید.
اگر فکر می‌کنید فرزندتان به هر دلیلی دچار کمال گرایی شده، برای شناسایی علل و نحوه درمان این مشکل لازم است که از یک روانشناس متخصص در حوزه کودک و نوجوان کمک بگیرید. گاهی اوقات کمال گرایی آنقدر شدید می‌شود که به اختلالاتی نظیر وسواس و اضطراب می‌انجامد. در این شرایط ممکن است اقدامات خودیاری به درمان وضعیت فرزندتان کمک نکند. در نتیجه لازم است حتما درمان‌های تخصصی نظیر جلسات روان درمانی را برای فرزند خود فراهم کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
آیا کمال گرایی می‌تواند نشان دهنده نوعی اختلال در کودک باشد؟
کمال گرایی افراطی در بسیاری از مواقع ممکن است به بروز اختلالات دیگری نظیر افسردگی، اضطراب فراگیر و وسواس در کودکان بیانجامد و حتی تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند.
منبع: کمال گرایی در کودکان
هوش انواع مختلفی دارد که یکی از انواع آن هوش هیجانی کودکان است. هوش هیجانی یا هوش عاطفی به معنی شناخت و مدیریت عواطف و هیجانات است. در واقع هوش هیجانی بیان کننده هیجانات فرد و درک هیجانات دیگران است. در نتیجه آشنایی با هوش هیجانی و روش‌های افزایش هوش هیجانی از همان دوران کودک دارای اهمیت زیادی است زیرا که مؤلفه‌های هوش هیجانی در دوران کودکی راحت‌تر پرورش پیدا می‌کنند و فرد در دوران بعدی زندگی مشکلات کمتری را در ارتباط با بیان هیجانات و درک هیجانات دیگران تجربه می‌کند و تعاملات موفق و موثرتری برقرار می‌کند. برای برآورد هوش فرزندتان می‌توانید خدمات استعدادیابی کودکان استفاده نمایید.
منبع: هوش هیجانی کودکان
به زبان ساده می‌توان هوش هیجانی (EQ) را توانایی شناسایی، مدیریت و درک هیجانات خود و دیگران تعریف کرد. به عبارتی فرد به راحتی می‌تواند هیجانات و عواطف تجربه شده خود و دیگران را نظاره و مدیریت کند. هوش هیجانی مفهوم پرکاربردی است که مجموعه گسترده‌ای از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را شامل می‌شود و دارای 4 مؤلفه اصلی است که شامل: ادراک و شناسایی هیجانات، استفاده صحیح و مناسب از هیجانات، درک هیجانات در خود و دیگری، مدیریت و تنظیم هیجانات می‌باشد. برای آشنایی با انواع هوش کودک کلیک کنید.
هوش هیجانی کودک از همان ابتدای تولد وجود دارد. همانطور که بهره هوشی هر کودک تحت تاثیر عوامل مختلف قرار دارد و هر کودک دارای هوشبهر متفاوتی است، هوش هیجانی هم از این قاعده مستثنی نیست.
بنابراین هر کودک با هوش هیجانی منحصر به خودش متولد می‌شود. هوش هیجانی در فعالیت‌های مختلفی نظیر ارتباط با دیگران، مهارت‌های کلامی، اجتماعی، حل مشکلات و تعارضات، سلامت روان و جسم و… تاثیر می‌گذارد. هوش هیجانی بالا باعث می‌شود تا کودک هیجان و عواطف خود و دیگران را درک کند و نزد همسالانش صمیمیت بیشتری داشته باشد. صحبت‌ها و نقطه نظرات دیگران را بهتر بفهمد و بهتر ارتباط برقرار کند، همین مسئله باعث می‌شود تا کودک در بین همسالانش محبوب‌تر و دوست داشتنی‌تر باشد. در نتیجه پرورش هوش هیجانی کودک می‌تواند عامل موثری در جهت موفقیت و سلامت فرزند در کودکی و حتی در سال‌های بعد زندگی فرد باشد.
کودکان با هوش هیجانی بالا ویژگی‌هایی دارند که آنها را از سایر کودکان متمایز می‌کند که از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به توانایی بیان احساسات و سرکوب نکردن آنها، توانایی تشخیص هیجانات دیگران، توانایی همدلی بالا، مدیریت هیجانات و… اشاره کرد.
آموزش مهارت حل مسئله از جمله عوامل تاثیرگذار در تقویت هوش هیجانی کودک است. زیرا کودکی که مهارت حل مسئلی بهتری دارد یاد می‌گیرد که در موقعیت‌های مختلف و دشوار مانند تعارض در هنگام بازی در بین همسالان، به جای انجام اعمال پرخاشگرانه و لجبازانه، وضعیت را مدیریت کند و با صحبت کردن و گفتگو مشکل را حل کند.
والدین باید به جای سرکوب کردن هیجانات و عواطف کودک و همچنین بی‌اهمیت نشان دادن آنها، احساسات و عواطف فرزند خود را بپذیرند و اجازه دهند که فرزند به راحتی احساساتش را بروز دهد. زیرا بروز دادن هیجانات در موقعیت‌های مختلف باعث می‌شود تا کودک هیجانات خودش را بهتر بشناسد و بر اساس بازخوردی که از دیگران می‌گیرد متوجه می‌شود که ابراز هیجان چه هیجانی در چه موقعیتی مناسب یا نامناسب است. در نتیجه سرکوب کردن هیجانات کودک فقط باعث می‌شود کودک آزرده خاطر و به اصطلاح سرخورده شود. آموزش دادن به کودک برای ابراز وجود و شناسایی هیجانات خودش و دیگران راهی برای افزایش هوش هیجانی کودک محسوب می‌شود.
هنگامی که با کودک خود در هنگام ناراحتی همدلی می‌کنید باعث ایجاد احساس خوب و تسکین ناراحتی در او می‌شود. کودکان به مرور زمان یاد می‌گیرند که همدلی کردن و درک هیجانات دیگران توسط خودشان باعث ایجاد احساس خوب در سایر افراد می‌شود. همدلی کردن به معنای تایید یا موافقت با خواسته یا نظر فرد نیست، بلکه نشان دهنده آن است که کودک را درک کرده‌اید و از زاویه او به این ماجرا نگاه می‌کنید. در نتیجه اگر می‌خواهید که فرزندی با هوش هیجانی بالا داشته باشید هیچگاه هیجاناتش را سرزنش نکنید، بلکه به او نشان دهید که هیجانش را درک می‌کنید.
بهترین شیوه برای آموزش هر ویژگی یا توانایی برای کودکان، آموزش از طریق بازی است. به عبارتی کودکان بهترین آموزش‌ها را از طریق بازی دریافت می‌کنند. بازی از طریق نمایش‌های عروسکی، بازی‌های دسته جمعی، یا بازی‌هایی که برانگیزاننده هیجانات کودک هستند می‌تواند فرصت خوبی برای آموزش شناسایی، ابراز و درک هیجانات خود و دیگران به کودک باشد. برای دریافت آموزش‌های بیشتر در ارتباط با افزایش هوش هیجانی می‌توانید از روانشناس کودکان کمک بگیرید.
کودکان بیشتر توانایی‌ها و مهارت‌های خود را از طریق مشاهده الگوهای خود یاد می‌گیرند. بهترین شیوه برای افزایش مهارت و هوش هیجانی کودک این است که خودتان این ویژگی را داشته باشید. والدین می‌توانند هیجانات‌شان را ابراز کنند و در ارتباط با آنها با فرزند خود و دیگران صحبت کنند. این عمل والدین باعث می‌شود تا کودک به مرور بتواند هیجانات دیگران را درک کند و اتباط صمیمانه‌ای با دیگران برقرار کند. در صورتی که می‌خواهید این هوش فرزندتان را افزایش دهید، مشاوره کودک دریافت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه نوزاد و کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
آیا هوش هیجانی کودکان قابل پرورش و افزایش است؟
هوش هیجانی مانند هر توانمندی و مهارت کودک قابل پرورش و افزایش است. با این حال هر کودکی با یک ظرفیت زیستی به دنیا می‌آید که از طریق آموزش می‌توان این ویژگی را تا حد زیادی پرورش و افزایش داد. در مجموع باید در نظر داشت که هوش هیجانی تحت تاثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی مختلف قرار دارد و هر یک از این عوامل در افزایش هوش هیجانی نقش دارند.
منبع: هوش هیجانی کودکان
تاخیر در رشد کودکان زمانی اتفاق می‌افتد که میزان رشد و تکامل او از نظر جنبه‌های مختلف جسمی، روانی و روان-تنی مطابق با معیارهای استاندارد تعیین شده برای رشد و تکامل کودکان نباشد و در واقع کودکان در یک بازه زمانی مشخص به نقطه تحول در رشد خود نرسند. تاخیر در رشد کودک گاهی جزئی است که به مرور جبران می‌شود؛ ولی گاهی بسیار مهم است که باید مورد توجه قرار بگیرد. در ادامه مطالب مفیدی در ارتباط با روش تشخیص تاخیر در رشد کودک ارائه شده است. برای آشنایی با روند رشد کودک یک ساله کلیک کنید.
منبع: تاخیر در رشد کودکان
تاخیر در رشد و تکامل کودکان ممکن است در حیطه‌های مختلفی از رشد او بروز کند که عمدتا شاخه‌های زیر را در برمی‌گیرد:
از علل تکاملی تاخیر در رشد کودک می‌توان به مواردی مانند عقب افتادن زمان شروع برداشتن اولین قدم‌ها توسط کودک، عدم توانایی نگهداری و کنترل آب موجود در دهان بعد از 18 ماهگی، ناهماهنگی و عدم تناسب حرکات کودک هنگام به کار بردن هر دو سمت بدن در انجام یک کار مشخص، عدم توانایی جویدن غذا به طور مناسب، دیر شدن زمان نشستن کودک، نداشتن نیروی کافی در دستان جهت نگهداری اشیا، نداشتن تعادل به هنگام راه رفتن یا ایستادن، افتادن بر زمین به طور مداوم، ضعف در حرکات بدنی مانند تکان دادن سر و یاد دستان و … . در صورت رویت نشانه‌های ذکر شده حتما مشاوره کودک دریافت نمایید.
تاخیر در رشد ممکن است با تاثیر بر اندام‌ها و اعضای مختلف کودک باعث تغییر شکل بدنی او و بروز تفاوت‌هایی مشخص با کودکان سالم همچون جثه‌ای کوچک یا قدی کوتاه‌تر شود و یا بر قابلیت‌های ذهنی کودک اثر گذاشته و ظرفیت فکری و درونی او را تغییر دهند. کودکانی که دچار اوتیسم، اختلال در یادگیری یا معلولیت ذهنی هستند، بیشتر در معرض خطر بروز تغییر در رشد و تکامل هستند. چنین افرادی معمولا در مقایسه با کودکان هم سن خود، وجه تمایز قابل مشاهده‌ای نداشته و عمده آنها ظاهری همانند کودکان سالم دارند. با انجام روش‌های غربالگری تشخیصی، کمک گرفتن از مشاور و آموزش دادن مهارت‌های مورد نیاز به این کودکان، می‌توان علائم ناشی از اختلال رشد را تا حدود زیادی بهبود بخشید و از اثرات مخرب آن در دوران بزرگسالی پیشگیری کرد.
تاخیر در مراحل رشد و تکامل کودکان ممکن است از همان اوایل تولد و در دوران نوزادی هم قابل تشخیص باشند و یا در دوره نوپایی و کودکی خود را نشان دهند. به طور کلی عواملی که در بروز اختلالات در رشد کودک اثر دارند شامل عوامل محیطی و ژنتیکی هستند. با گسترش دانش پزشکی در زمینه بیماری‌های ارثی، امروزه می‌توان با مشاوره ژنتیک و انجام آزمایشاتی ساده، اختلالات ژنتیکی موجود در کودک را شناسایی کرده و از تولد نوزادانی با اختلالات در رشد و تکامل جلوگیری نمود. این تاخیرها اغلب با علائم و نشانه‌هایی همراه هستند که در زیر به آنها اشاره می کنیم.
این نوع تاخیر در رشد در میان کودکان نوپا شایع‌تر است و جز اختلالاتی است که بیشتر موارد تاخیر در رشد کودکان را به خود اختصاص می‌دهد. اختلال در توانایی‌های گفتاری و درک زبان در کودک هنگامی بروز می‌کنند که کودکان توانایی گرفتن اطلاعات از محیط، پردازش و بیان مناسب آنها را نداشته و این امر در آنان با تاخیر و کندی همراه است. بازه زمانی که در آن کودکان باید شروع به تکلم و به کارگیری زبان کنند در میان کودکان مختلف متفاوت بوده و با ناهماهنگی‌های بسیاری همراه است و در صورتی که این تاخیر تا چند ماه طول بکشد، جدی نبوده و والدین باید همچنان منتظر بروز رشد گفتاری و کلامی در کودک باشند.
در صورت مشاهده این گونه از اختلالات در کودک، والدین باید به احتمال وجود مشکلاتی در شنوایی مشکوک شوند که می‌توان با مراجعه به مشاور و پزشک این موضوع را مطرح کرده و با انجام یک تست ساده به آن پی برد. چنانچه کودک شما وارد سنین مدرسه شده اما هنوز از قابلیت‌های کلامی و گفتاری مطلوب برخوردار نیست، باید به اختلالاتی در تکامل یادگیری کودک همانند اوتیسم، کاهش توجه و بیش فعالی او مشکوک شد و هر چه سریع‌تر این مورد را با یک متخصص اطفال در میان گذاشت.
ممکن است کودکان به موقع شروع به راه رفتن نکنند و یا هنگام در دست گرفتن اسباب بازی‌ها و سایر وسایل دچار ضعف و ناتوانی باشند. در این صورت امکان وجود تاخیر در رشد حرکتی کودک وجود دارد که این اختلال در چهار دست و پا راه رفتن او هم مشخص می‌شود. پس از مطرح کردن این مشکل با دکتر متخصص، اگر اختلالات حرکتی موجود عمده باشند، فیزیوتراپی برای کودک انجام خواهد شد و در صورتی که اختلال حرکات ظریف کودک مختل شده باشند، با ارجاع خانواده به یک کاردرمان، اقدامات لازم جهت برطرف نمودن تاخیر ایجاد شده و کاهش علائم مربوط به آن انجام خواهد شد.
چنانچه مشاهده کردید کودک شما به سمت اشیا اطراف خود دست دراز نکرده و آنها را لمس نمی‌کند، غلت نمی‌زند، توانایی نشستن به طور مستقل را ندارد، هیچ تلاشی برای گرفتن وسایل در دست خود نمی‌کند و یا قادر به نگه داشتن آنها نیست، توانایی چهار دست و پا راه رفتن و ایستادن به طور مستقل را ندارد و در به راه افتادن با مشکلات و تاخیر رو به رو است، باید به اختلال توانایی حرکتی در رشد کودک مشکوک شویم. اختلال در مهارت‌های حرکتی و فعالیت‌های کودکان در اثر عوامل گوناگونی به وجود می‌آیند که شایع‌ترین آنها شامل موارد زیر می‌باشد:
این دسته از اختلالات معمولا به وجود مشکلاتی در توانایی‌های فکری و شناختی در کودک مربوط می‌شوند و در مواردی می‌توانند نشان از وجود یک ناتوانی ذهنی در کودک باشد. در صورتی که کودک در هر یک از حیطه‌های شناخت، درک یا عکس العمل‌های بازخوردی نسبت به حالات و رویدادهای مختلف پاسخ‌های طبیعی نشان نداده و با واکنش‌های متفاوت به آنها پاسخ می‌دهند، باید به مشکل در تکامل شناختی کودک شک کرد که در این حالت با بررسی حالات و نشانه‌های موجود در کودک، تشخیص‌هایی همچون بیش فعالی، مسمومیت با فلزات سنگین، اختلالات ارثی و ژنتیکی یا اوتیسم داده شوند.
در این گونه اختلالات باید هر چه سریع‌تر به مشاور و پزشک مراجعه کرده و تشخیص مناسب داده شود تا اقدامات درمانی و کنترلی جهت کاهش علائم و عواقب آسیب پذیر در کودک آغاز شوند. توجه نمایید گاهی تشخیص اختلالات توسط خانواده امکانپذیر نیست برای تشخیص قابلیت‌های شناختی کودک می‌توانید از یک مشاور متخصص در زمینه کودکان کمک بگیرید. برای آشنایی با نشانه های سلامت نوزاد کلیک کنید.
نکته : گاهی نشانه‌های فوق دلیلی بر تاخیر در رشد کودک نیست ولی در صورت مشاهده و تکرار موارد ذکر شده در رفتار کودکتان بهتر است قبل از هر کاری به مشاور با تجربه مراجعه نماید تا وجود یا عدم وجود تاخیر در رشد کودکتان توسط مشاور تشخیص داده شود و برای درمان آن اقدام شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
کودک من در یک سالگی هنوز نمی تواند به خوبی چهار دست و پا برود و روی دو پای خود به طور مستقل بایستد. مشکل او چیست؟
این کودک ممکن است دچار اختلال در رشد حرکتی باشد که در صورت تداوم این ناتوانی ها و تاخیر در رشد حرکات و فعالیت ها در کودک، حتما باید پس از مشورت با یک مشاور، به متخصص مراجعه کرده و اقدامات لازم جهت بهبود تکامل و تطابق کودک با محیط اطراف خود همگام با رشد او انجام گیرند.
اگر کودک به محیط اطراف خود توجهی نداشته و همیشه ساکت و آرام بوده و تمایلی به برقراری ارتباط با غریبه ها نشان نمی دهد، نشاندهنده چه اختلالی است؟
چنین کودکی ممکن است دچار اختلال در رشد شناختی باشد که در این موارد می بایست به مشکل در تکامل شناختی کودک شک کرد. در این حالت با بررسی حالات و نشانه های موجود در کودک، باید نسبت به درمان اقدام شود، ناگفته نماند تشخیص این اختلال توسط یک روانشناس کودک امکانپذیر است.
منبع: تاخیر در رشد کودکان
جلب توجه کردن در کودکان یکی از نیازهای اساسی در سنین کودکی محسوب می‌شود. در برخی شرایط کودکان احساس نیاز شدیدی به توجه طلبی پیدا می‌کنند و برای دستیابی به این مسئله دست به هر کاری می‌زنند. با این حال اگر این رفتارها به یک عادت همیشگی تبدیل شود می‌تواند مشکلاتی را در زندگی والدین و حتی خود کودک به وجود بیاورد. در واقع گاهی این رفتارهای کودک برای جلب توجه به سمت بروز پرخاشگری یا صدمه زدن به خود پیش می‌رود و اگر والدین به دلیل عدم آشنایی با نیازها و اهداف کودک واکنش درستی نشان ندهند باعث شکل گیری اختلالات رفتاری در فرزندشان می‌شوند. از این جهت آشنایی با شیوه برخورد و رفتار صحیح و انجام راهکارهای اصولی با توجه طلبی کودک برای والدین یک مسئله مورد نیاز محسوب می‌شود.
منبع: جلب توجه در کودکان
به طور کلی رفتارهای کودکان همیشه نشان دهنده یک منظور و هدف خاصی می‌باشد. اگر به کودک به اندازه کافی و مداوم توجه نشود، بدرفتاری و لجبازی بروز می‌دهد زیرا با این شیوه رفتاری می‌تواند به نوعی توجه والدین و اطرافیانش را به خود جلب کند. در صورتی که به کودک خود توجه کافی نداشته باشید و از طرفی فرزندتان نیز رفتارهای پرخاشگرایانه که در راستای توجه طلبی است را ادامه دهد به مرور باعث شکل گیری اختلالات رفتاری در کودک می‌شود. مسائل و عوامل مختلفی مانند سبک فرزندپروری، ارتباط بین والد و فرزند، موقعیت فرزند در خانواده و… می‌تواند بر نیاز احساس توجه کودکان تاثیر بگذارد. مهمترین وظیفه والدین این است که با این مسائل آشنایی داشته باشند و به طور ناخواسته منجر به لجبازی و بدرفتاری کودک نشوند.
بیشتر بخوانید : اختلالات رفتاری
معمولا زمانی که کودکان در بین اعضای خانواده دست کم گرفته می‌شوند یا توانایی‌هایشان مورد شک و تردید اعضای خانواده قرار می‌گیرد، شروع به توجه طلبی به روش‌های مختلف می‌کنند. هرچقدر که کودک از طریق والدین کمتر مورد توجه قرار بگیرد و اعتماد به نفس و عزت نفسش کمتر باشد، به اندازه بیشتری رفتارهای توجه طلبی از خود بروز می‌دهد. نادیده گرفتن کودک در هنگام بازی، صحبت کردن و سایر رفتارهای روزمره باعث می‌شود تا کودک خودش را نامرئی در نظر بگیرد و برای رها شدن از این احساس نامرئی بودن رفتارهای غیر عادی و معمولا پرخاشگرانه و لجبازانه انجام دهد.
یک کودک توجه طلب انواع و اقسام رفتارهای پرشخاشگرانه، لجبازانه و غیر عادی را انجام می‌دهد تا به هر نحوی که شده است توجه اطرافیان را به سمت خودش متمرکز کند. از جمله رفتارهای شایع کودکان توجه طلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
بیشتر بخوانید : کوبیدن سر به زمین در کودکان
کودکان توجه طلب ممکن است کارها و رفتارهای مختلفی انجام دهند، باید توجه داشت که برخی از رفتارها تحت هیچ شرایطی نباید نادیده گرفته شود اما برخی از رفتارهای کمتر غیر متعارف را می‌توان چشم پوشی کرد. شناسایی این که کدام رفتار باید نادیده گرفته شود و به کدام رفتار باید توجه نشان داد امری مشکل است. منظور از نادیده گرفتن رفتار توجه طلبی کودک، نادیده گرفتن خود کودک نیست بلکه صرفا به رفتار و درخواست کودک نباید توجهی نشان داد خصوصا اگر رفتار و درخواستش نامتعارف باشد.
برای انجام این کار می‌توانید در گام اول هنگامی که کودک به دلیل توجه طلبی شروع به بدرفتاری می‌کند آن رفتار را نادیده بگیرید، سپس اگر پس از چند دقیقه بدرفتاری کودک همچنان ادامه پیدا کرد به او تذکر کلامی بدهید. اگر در این وضعیت عصبانی شوید و یا کودک را با پرخاشگری تنبیه کنید، عملتان نتیجه معکوس می‌دهد چراکه این کار باعث می‌شود تا کودک بیشتر بر رفتار نادرست خود پافشاری کند. هرگاه احساس کردید که در حال عصبانی شدن هستید بهتر است از محیط فاصله بگیرید و کمی قدم بزنید، سپس با فرزند خود صبحت کنید. پیشنهاد می‌شود مقاله اقدامات مناسب در زمان جیغ زدن کودک را هم بخوانید.
برای اینکه بتوانید مشکل توجه طلبی کودک خود را برطرف کنید به حرف‌هایش گوش کنید و به توانایی‌ها و عزت نفس کودک احترام بگذارید تا احساس مفید بودن و موثر بودن در او شکل بگیرد. برای دوست داشتن و ابراز علاقه به فرزند خود قانون و قید و شرط در نظر نگیرید، در واقع همیشه او را دوست داشته باشید و به او محبت کنید و از عبارت‌هایی نظیر “من تو را دوست دارم” یا “به تو افتخار می‌کنم” استفاده کنید.
در برخی موارد ممکن است یک مشکل جدی در سبک فرزندپروری والدین یا مشکلات مربوط به کودک از جمله اختلالات رفتاری وجود داشته باشد که در این شرایط مراجعه به یک روانشناس می‌تواند در حل این مشکل ریشه‌ای کمک زیادی کند. در همین راستا مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو با داشتن مشاورانی برجسته در زمینه کودک امکان بهره بردن از مشاوره تلفنی و مشاوره حضوری را برای شما فرآهم آورده است تا بتوانید با کمک روانشناس راهکار صحیحی را برای برخورد با جلب توجه در کودکان انتخاب نمایید.
بیشتر بخوانید : مشاوره کودک
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
چه زمانی باید رفتارهای منفی کودک نادیده گرفته شود؟
در ارتباط با این مسئله باید سبک فرزندپروری، فرهنگ خانواده و… را در نظر گرفت. با این حال هر خانواده‌ای اصول و قوانینی برای خودش دارد، اگر رفتارهای نامتعارف کودک بر خلاف این قوانین و اصول نبود و صرفا رفتارهای شیطنت‌آمیز و لجبازانه از خود نشان داد می‌توان آنها را نادیده گرفت. با این حال اگر در شناسایی رفتارهای نامتعارف کودک تردید دارید بهتر است از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.
منبع: جلب توجه در کودکان
دنیای کودکان بهترین راه برقراری ارتباط با آنان است. در گذشته گفته می‌شد کودکان بزرگسالانی هستند در ظاهری متفاوت. اما آیا این صحبت گذشتگان درست است و برای شناخت کودکان نیاز به داشتن اطلاعات خاصی نیست؟ درست است که کودکان تا حدود زیادی محیط خود را می‌شناسند اما تفاوت‌های بنیادینی با بزرگسالان دارند. بزرگسالانی که اگر به دوران کودکی خود، حسرت‌ها، رویاها، سرگرمی‌ها و غم و شادی‌های آن زمان نگاه کنند و به آنها بها بدهند، طبیعتا بیشتر متوجه دنیای کودکان خود خواهند شد. کودکان امید زندگی خانواده‌ها و سرمایه آینده هر جامعه هستند و جوامعی که به آینده روشن خود بها می‌دهند، بیش از هر چیز بر روی درک دنیای کودکان و آموزش صحیح و بدون تعصب آنان تاکید دارند. با آگاهی از دنیای کودکان و کمک گرفتن از یک فرد متخصص می‌توانید بهترین برخورد را با فرزند خود داشته باشید. برای اطلاع بیشتر از مشاوره کودک کلیک کنید.
منبع: دنیای کودکان
کودکان، در حال آشنایی با جهان هستند و اکثر چیزهایی که پیرامون خود می‌بینند برایشان جدید است. مدام سوال می‌پرسند و گاهی به سختی قانع می‌شوند، مخصوصا اگر پاسخ فریب دهنده دریافت کنند. کودکان در دنیای خود زندگی می‌کنند و رویکردی خودمحورانه دارند. منظور از خودمحوری در دوران کودکی این است که کودکان دنیا را فقط از دریچه نگاه خود می‌بینند و توانایی درک نظرات و شرایط و نگاه دیگران به دنیا را ندارند. بنابراین برای رسیدن به خواسته‌های خود بسیار اصرار می‌کنند و گاهی زمین و زمان را به هم می‌ریزند. بنابراین اولین قدم برای شناخت دنیای کودکان، توانایی نگاه به دنیا از دید کودک است. یعنی بزرگسالان بتوانند دنیا را از دریچه چشم کودک خود نگاه کرده و آنها را درک کنند.
در گذشته کودکان و مخصوصا کودکان پسر از سنین کودکی به کارهای یدی عموما دشوار روی می‌آوردند. کارهایی که معمولا دنباله شغل پدری و برای مرد تربیت کردن فرزندان پسر انجام می‌دادند. مشاغلی نظیر کشاورزی و دامداری که عمده کارهای انسان قبل از انقلاب صنعتی بوده، باعث می‌شده که داشتن فرزند پسر بسیار خوشایند باشد، به این دلیل که سال‌ها نیروی کار برای خانواده خواهد بود. همچنین فرزندان دختر نیز از سنین پایین به کارهای خانه داری می‌پرداختند. همین مسائل باعث می شده که کودکان به قولی کودکی نکرده و رشد روانی خود را به دست نیاورند.
اینکه همیشه گفته می‌شود بگذارید کودکان بچگی کنند، به این معنی است که نباید از کودک انتظار درک یک بزرگسال و کارکردن را داشت. بله، ممکن است کودک بپذیرد و کار بکند اما هرگز نخواهد فهمید که چرا نباید بازی کند یا آزادانه به رشد خود ادامه دهد. بنابراین دومین قدم در درک دنیای کودکان، دادن آزادی نسبی و فراهم کردن شرایط مناسب برای بازی و فعالیت کودک است. زیرا اصلی‌ترین محرک رشد کودک، بازی است.
برای اینکه بتوانید یک کودک و دنیای آن را بشناسید، باید به بازی‌های کودکان نگاه کنید. به عبارت دیگر بازی‌های کودکان نسخه کوچک شده و نمود واقعی زندگی و تفکرات آنان است. کودکی عاشق بازی‌های پر سروصدا و فعالانه است و کودک دیگر، به تنها بازی کردن با وسایل و اسباب بازی‌های خود علاقه دارد. کودکی همیشه دنبال خانه سازی برای خود است و کودکی دیگر، به وقت گذراندن با اداره و دوست‌های خیالی می‌گذراند. بنابراین بازی‌ها آینه شناخت کودکان هستند و کودکی که اجازه و امکانات آزادانه بازی کردن را داشته باشد، نه تنها رشد سالمی خواهد داشت بلکه به مربیان و والدین برای شناخت بهتر خود کمک می‌کند. برای آشنایی با انواع خیال پردازی کودک کلیک کنید.
به همین دلیل است که برخی از متخصصان کودک، به طور جدی و گسترده بر روی ساخت بازی‌های آموزشی برای کودکان کار می‌کنند. زیرا می‌دانند بهترین راه آموزش هر چیز به کودک، آموزش آن از طریق بازی است. ساعت‌ها نصیحت کردن یک کودک به اندازه 10 دقیقه بازی کردن فایده یکسانی خواهد داشت و چه بسا کودک اصلا به صحبت‌های شما گوش ندهد.
کودکی به دوره‌های متعددی تقسیم می‌شود. از زمان تولد تا رسیدن به سن بلوغ، دوران کودکی به حساب می‌آید. البته اکثر روانشناسان تا دو سالگی را خردسالی یا دوره شیرخوارگی نام می‌گذارند و از 2 سالگی تا رسیدن به سن بلوغ که معمولا از 12 تا 15 سالگی است را دوران کودکی می‌نامند. بنابراین 0 تا 2 سالگی دوره نوزادی، 2 تا 6 سالگی دوره کودکی اول یا پیش دبستانی و 6 تا 12 سالگی کودکی دوم یا دوران دبستان نام گذاری می‌شود. دلیل این تقسیم بندی‌ها نیز تغییر محسوس توانایی‌های مغزی و جسمی کودک و همچین میزان ارتباط او با محیط است. در ادامه به طور خلاصه دنیای کودکان در این 3 دوره را بررسی می‌کنیم:
کودک تازه متولد شده، صرفا موجودی با چند حس غریزی ساده است. به مرور زمان کودک از طریق قوای پنجگانه خود یعنی لامسه به عنوان اولین حس، بویایی، چشایی، شنوایی و بینایی که به عنوان آخرین حس تکامل پیدا کرده و در حدود 6 ماهگی ظاهر می‌شود، دنیای پیرامون خود را می‌شناسد. بنابراین برای ارتباط با کودک باید این حواس و گیرنده‌های آنها را تحریک کرد. به مرور زمان و با آموزش راه رفتن در حدود 1 سالگی، کودک به عنوان یک فرد مستقل و بی نیاز به دیگران، به شناخت محیط روی آورده و به گفته عموم، خرابکاری‌هایش شروع می‌شود. درک کنجکاوی کودک در این دوره، حرف زدن بسیار زیاد با او، توضیح دادن تمام کنجکاوی‌ها و توجه به کودک، تمام ابعاد دنیای کودک شیرخوار است.
بیشتر بخوانید: حرف زدن کودک با خودش
بارزترین ویژگی کودک این دوره، توانایی تکلم است که به او کمک می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند. کودک در این دوره باید متوجه شود که دیگر مثل دوران خردسالی، همه چیز ساده در اختیار او نیست و باید برخی از وظایف خود را به مرور زمان یاد بگیرد. به عنوان مثال استفاده از توالت یکی از چالش‌های کودکان این دوره است. کودکان این دوره خود محور هستند و همه چیز را برای خود می‌خواهند. در عین حال بیش از حد پر انرژی و کنجکاوند، بنابراین والدین باید محیط غنی برای شناخت و یادگیری در اختیار کودک قرار دهند، با او بازی کنند، به سوالاتش پاسخ دهند و انرژی تمام نشدنی آنها را در مسیر درست تخلیه نمایند. یکی از راه های پی بردن به توانایی و دنیای کودکان توجه به نقاشی‌های آن‌هاست، برای تفسیر نقاشی کودک کلیک کنید.
پررنگ‌ترین و مهمترین قسمت دوران کودکی، سن آغاز مدرسه و ورود به آن است. کودک در این دوره کاملا درگیر مفاهیمی مثل نظم، درک دیگران، کارگروهی، مسئولیت‌پذیری و غیره می‌شود و دنیای بسیار جذاب و هیجان انگیزی دارد. کودک در این دوران متوجه می‌شود که باید هدفمند شد و زندگی بی دلیل معنایی ندارد. همچنین درک می‌کند که باید به نظر دیگران هم احترام گذاشته و از خودمحوری گذشته فاصله می‌گیرد. کودکان در این سن بسیار انعطاف پذیر و ساده هستند و والدین باید با شناخت کودک خود، نیازهای او، علایق و استعدادهایش را شناخته و آنها را در مسیر شکوفایی قرار دهد.
بیشتر بخوانید : حس مالکیت در کودکان
والدین به عنوان اولین مراقبان کودک و مهمترین الگوهای رفتاری او نقش اساسی در شکل‌دهی دنیای کودکان دارند. رفتار والدین و آموزش‌های صحیح آنان شخصیت کودک را شکل می‌دهد و حتی می‌توانند استعدادهای کودک را نیز کشف کرده و از همین سنین کودکی آنها را پرورش دهند. مشاوره کودک می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده والدین باشد. توصیه می‌شود حتما در زمینه روانشناسی کودک نیز مطالعه داشته باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
منبع: دنیای کودکان